Αγγειίτιδα , όσα πρέπει να γνωρίζουμε
Αγγειίτιδα σημαίνει ότι τα αγγεία του σώματος είναι σε κατάσταση φλεγμονής. Όταν μέρος του σώματος είναι σε φλεγμονή, πρήζεται και είναι συνήθως άβολο ή επώδυνο (παρόλο που με πολλούς τύπους αγγειίτιδας δεν θα μπορέσετε να δείτε πρήξιμο στο εξωτερικό του σώματος). Ο όρος –ίτιδα αναφέρεται στην φλεγμονή, έτσι, για παράδειγμα όταν έχει κανείς σκωληκοειδίτιδα, είναι σε φλεγμονή η σκωληκοειδής απόφυση, και όταν κανείς έχει αρθρίτιδα, έχει φλεγμονές στις αρθρώσεις του σώματος.
Τα αγγεία είναι οι σωλήνες που μεταφέρουν το αίμα στο σώμα. Υπάρχουν τρείς τύποι αγγείων που μπορούν να προσβληθούν από την αγγειίτιδα:
- Οι αρτηρίες, οι οποίες μεταφέρουν αίμα από την καρδιά σε διάφορα μέρη του σώματος- σε όργανα του σώματος (όπως οι νεφροί και το συκώτι) και σε ιστούς του σώματος (όπως το δέρμα).
- Οι φλέβες, οι οποίες μεταφέρουν αίμα πίσω στην καρδιά.
- Τα τριχοειδή αγγεία, τα οποία είναι μικροσκοπικά αγγεία μεταξύ των αρτηριών και των φλεβών, από όπου οξυγόνο και άλλα υλικά περνούν από το αίμα στους ιστούς του σώματος.
Τα όργανα και οι ιστοί του σώματος χρειάζονται μια κανονική ροή αίματος για να λειτουργούν σωστά. Εάν τα αγγεία είναι σε φλεγμονή αυτό μπορεί να μπλοκάρει ή να μειώσει τη ροή του αίματος. Το τοίχωμα των αγγείων μπορεί ακόμη να bulge- αυτό είναι που ονομάζουν οι γιατροί ανεύρυσμα. Ένα ανεύρυσμα μπορεί να σκάσει (σκίσιμο) και να προκαλέσει προβλήματα. Το διάγραμμα στη σελ. 4 δείχνει ένα υπό φλεγμονή αγγείο στο οποίο η ροή του αίματος έχει μειωθεί.
Η βλάβη η οποία μπορεί να προκληθεί από αγγειίτιδα εξαρτάται από το ποιο σημείο του σώματος είναι προσβεβλημένο- όσο μεγαλύτερο το αγγείο που έχει προσβληθεί τόσο μεγαλύτερη και η πιθανή ζημιά και όσο πιο σημαντικό το μέρος του σώματος που γίνεται η παροχή, τόσο πιο σημαντική θα είναι και η βλάβη. Για παράδειγμα, βλάβη στα ‘μικρά’ αγγεία του δέρματος θα προκαλέσει φαγούρα. Μικρές ‘κηλίδες’ νεκρού δέρματος θα σχηματιστούν αλλά αυτές θα γιατρευτούν μόλις η αγγειίτιδα θα είναι σε ύφεση. Κάτι τέτοιο δεν είναι σοβαρό. Από την άλλη, αν τα αγγεία που πηγαίνουν στους νεφρούς υποστούν βλάβη, αυτό θα μπορούσε να κάνει τους νεφρούς να σταματήσουν να λειτουργούν. Επείγουσα θεραπεία χρειάζεται σε αυτή την περίπτωση, και εάν και οι δύο νεφροί σταματήσουν να λειτουργούν, συχνή αιμοκάθαρση θα είναι απαραίτητη ώστε να τελεστεί η δουλειά που γίνεται συνήθως από τους νεφρούς.
Η αγγειίτιδα μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά σε κάποιον που μέχρι πρόσφατα ήταν εντελώς καλά- οι γιατροί το αποκαλούν πρωτογενή αγγειίτιδα. Επίσης μπορεί να εμφανιστεί σε ανθρώπους που είναι διαγνωσμένοι με κάποια πάθηση όπως η αρθρίτιδα- αυτό ονομάζεται δευτερογενής αγγειίτιδα. Μπορεί να συμβεί, για παράδειγμα, με την Ρευματοειδή Αρθρίτιδα (Ρ.Α.), το Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο (ΣΕΛ) ή το Σύνδρομο του Sjögren.
Οι γιατροί συνήθως καθορίζουν τους τύπους της αγγειίτιδας σύμφωνα με το μέγεθος των αγγείων που προσβάλλονται. Όλοι αυτοί οι διαφορετικοί τύποι εξηγούνται αργότερα σε αυτό το φυλλάδιο:
- Αγγειίτιδα σε μεγάλες αρτηρίες-αυτό συμπεριλαμβάνει τα temporal arteritis and Takayasu arteritis.
- Αγγειίτιδα σε μεσαίου μεγέθους αρτηρίες- αυτό συμπεριλαμβάνει την polyarteritis nodosa και την νόσο του Kawasaki. H μεσαίου μεγέθους αρτηρίες μπορούν να είναι αναμεμειγμένες σε αγγειίτιδα που συμβαίνει με (είναι δευτερογενής σε) Ρευματοειδή Αρθρίτιδα, Συστηματικό Ερηθυματώδη Λύκο, και Σύνδρομο Sjögren.
- Αγγειίτιδα σε μικρές αρτηρίες-αυτό συμπεριλαμβάνει τα Wegener’s granulomatosis microscopic polyangiitis and Churg-Strauss syndrome. Αγγειίτιδα στις μικρές αρτηρίες μπορεί επίσης να είναι συνέπεια ρευματικών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων της Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας και του Συστηματικού Ερηθυματώδη Λύκου. Μπορεί να συμβείο με μολύνσεις, συμπεριλαμβανόμενης της ηπατίτιδας και, περιστασιακά, με διαφορετικούς τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανόμενης της λευχαιμίας και των λεμφωμάτων.
- Αγγειίτιδα σε μικρά αγγεία (συνήθως τριχοειδή)-αυτό συνήθως συμπεριλαμβάνει το δέρμα και κάποιες φορές προκαλείται ως αντίδραση σε κάποια φάρμακα.
