Σπύρος Ν Νίκας
Ρευματολόγος
Πρόκειται για σχετικά μοντέρνες θεραπευτικές επιλογές, αν τα πρώτα μόρια [αντι-TNF-α] έχουν ήδη κλείσει 20 χρόνια κυκλοφορίας, αντιμετώπισης πολλών ρευματολογικών (πχ ρευματοειδής αρθρίτιδα , σπονδυλοαρθροπάθειες, ψωριασική αρθρίτιδα) και μη (πχ ψωρίαση, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου) νοσημάτων.
Περιέχουν ειδικά μόρια (μονοκλωνικά αντισώματα) έναντι συγκεκριμένων στόχων (μεσολαβητών φλεγμονής). Εξουδετερώνουν έτσι παράγοντες όπως TNF-α, ενώ άλλοι βιολογικοί στρέφονται έναντι IL-17 ή IL-6 ή CD20 ή CTLA4, IL-1 κα , αναστέλλοντας της δράση τους και μειώνοντας έτσι τη φλεγμονή και την ενεργότητας της νόσου.
Τα περισσότερα χορηγούνται υποδόρια (πχ ενέσεις στην κοιλιακή χώρα ή στο μηρό, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, πχ ανά 1 ή 2 ή 4 εβδομάδες), ενώ μερικά χορηγούνται ενδοφλέβια και απαιτείται εισαγωγή σε νοσοκομειακό χώρο.
Είναι αποτελεσματικά φάρμακα και δρουν σχετικά γρήγορα (ίσως και από το πρώτο 48ωρο), έχουν όμως πολύ υψηλό κόστος, για αυτό και θεωρούνται φάρμακα 2ης γραμμής (μετά από αποτυχία συμβατικών ανοσοτροποποιητικών πχ μεθοτρεξάτη). Η αποτελεσματικότητα τους είναι συνήθως καλύτερη όταν συγχορηγείται μεθοτρεξάτη (μεγαλύτερη διάρκεια στο χρόνο, λιγότερες παρενέργειες).
Είναι μάλλον ασφαλή φάρμακα. Η χορήγηση τους σχετίζεται σπάνια με τοπική αντίδραση στο σημείο έγχυσης (υποδόρια χορήγηση), αλλεργικές αντιδράσεις (ενδοφλέβια χορήγηση) και με ΜΙΚΡΟ αλλά υπαρκτό κίνδυνο για ανάπτυξη λοιμώξεων (κυρίως αναπνευστικού) – ανοκατασταλτικά φάρμακα.
Πριν την έναρξη χορήγηση τους απαιτείται έλεγχος για ιστορικό φυματίωσης (ακτινογραφία θώρακα, Mantoux / IGRA), καρδιακής ανεπάρκειας, απομυελίνωσης ή ηπατίτιδας.
Η χορήγησή τους είναι μακροχρόνια αλλά όχι απαραίτητα δια βίου. Αν το νόσημα ελεχθεί ικανοποιητικά συνιστάται προοδευτική μείωση τη δόσης και πιθανώς διακοπής τους . Πιθανή διακοπή τους πάντως ενέχει τον κίνδυνο υποτροπής της νόσου.
Ανά τακτά χρονικά διαστήματα, η χορήγηση τους θα πρέπει να συνοδεύεται από κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο. Πριν και κατά τη διάρκεια της θεραπείας συνιστάται τακτικός εμβολιασμός.
